นักค้นคว้าด้านเชื้อไวรัสวิทยา ไบโอเทค เผยผ่านเฟซบุ๊ก กำหนดใจความว่า ในมุมมองของนักเชื้อไวรัสวิทยา เชื้อไวรัสสายพันธุ์ B.1.1.529 ที่กำลังระบาดในประเทศแอฟริกาใต้ในช่วงเวลานี้มีคุณลักษณะหลายประการที่น่าวิตกครับผม หากแม้ข้อมูลการระบาดของเชื้อไวรัสสายพันธุ์นี้ยังมีไม่มากมาย แต่ว่าการตระเตรียมคุ้มครองปกป้องไว้ล่วงหน้าคงดีมากยิ่งกว่าการจัดการปัญหาภายหลังที่เชื้อไวรัสระบาดไปในวงกว้างแล้ว
เชื้อไวรัสสายพันธุ์นี้มั่นใจว่าเป็นผลมาจากการบ่มเพาะตนเองในคนป่วยที่มีภูมิต้านทานไม่ดี เชื้อไวรัสได้โอกาสปรับนิสัยเองหนีภูมิต้านทานได้ง่าย ซึ่งเป็นสิ่งที่เคยเกิดมาแล้วกับสายพันธุ์น่าวิตกกังวลอื่นๆก่อนหน้านี้ที่ผ่านมา
แต่ว่าความน่าวิตกกังวลอยู่ที่เชื้อไวรัสประเภทนี้มีการกลายพันธุ์เกิดขึ้นหลายตำแหน่งมากมาย จนกระทั่งทำให้องค์วิชาความรู้ต่างๆที่เคยมีมาก่อนกับเชื้อไวรัสสายพันธุ์อื่นๆที่ใกล้เคียงกันบางทีอาจจะใช้ชี้แจงการกระทำของเชื้อไวรัสสายพันธุ์นี้ได้ไม่แม่นนัก ในบรรดาตำแหน่งที่เจอการกลายพันธุ์ สรุปหัวข้อสำคัญๆได้ดังต่อไปนี้
- ตำแหน่งที่โปรตีนหนามสไปค์จับกับโปรตีนตัวรับ (RBD) มีการเปลี่ยนหลายตำแหน่งมากมายแบบที่ไม่เคยเจอในสายพันธุ์อื่นๆมาก่อน ซึ่งทำให้แอนติบอดีที่ผลิตขึ้นจากวัคซีนจะจับกับโปรตีนตำแหน่งนี้มิได้ดี รวมทั้งยาที่วางแบบมาจากแอนติบอดีรักษาด้วยการใช้
- ตำแหน่ง 3 ตำแหน่งที่ใกล้จุดตัดตนเองของโปรตีนหนามเป็นH655Y, N679K และก็ P681H เป็นจุดยุทธศาสตร์สำคัญที่อาจก่อให้เชื้อไวรัสไปสู่เซลล์ได้ง่ายและก็แพร่ขยายตนเองได้ไวขึ้น
- การเกิดหายไปของกรดอะมิโนที่โปรตีนชื่อว่า Nsp6 (Delta 105-107) ซึ่งพบว่าไปตรงกับสายพันธุ์แอลฟ่า เบต้า ปนม่า และก็ แลมป์ดา ซึ่งมั่นใจว่าช่วยทำให้เชื้อไวรัสหนีภูมิต้านทานจำพวก innate immunity ที่ร่างกายจะสนองตอบต่อการได้รับเชื้อแบบกระทันหันข้างหลังติดโรคได้
- ความเคลื่อนไหวของโปรตีน Nucleocapsid 2 ตำแหน่งสำคัญเป็น R203K แล้วก็ G204R ซึ่งเจอได้ในสายพันธุ์แอลฟ่า ปนม่า แล้วก็ แลมป์ดา ซึ่งมีแถลงการณ์ว่า ความเคลื่อนไหวนี้จะช่วยทำให้เชื้อไวรัสติดเชื้อโรคไปสู่เซลล์ได้ดิบได้ดีขึ้น
ดูเหมือนการกลายพันธุ์ที่เจอได้ในเชื้อไวรัส B.1.1.529 มีส่วนช่วยหนุนให้เชื้อไวรัสตัวนี้เป็นเชื้อไวรัสที่บางทีก็อาจจะเป็นสายพันธุ์น่าวิตกตัวใหม่ได้ ข้อมูลที่ได้รับมาจากแอฟริกาใต้ดูเหมือนจะเจอเชื้อไวรัสสายพันธุ์นี้เพิ่มมากขึ้น
แล้วก็ แผนภูมิที่ขึ้นสูงนี้บางทีอาจจะมาจากความรู้ความเข้าใจของเชื้อไวรัสที่หนีภูมิต้านทานจากวัคซีนได้ แล้วก็ มีคุณลักษณะการแพร่ไปที่ดี…พวกเราคงจะจำเป็นต้องเตรียมต่อกรกับเชื้อไวรัสตัวนี้แบบตั้งใจจริงแล้วนะครับ…ตัวนี้บางทีอาจจะเป็นความท้าของปี 2022 ที่จำต้องเหน็ดเหนื่อยกันถัดไป
ข้อมูลที่ได้มาจาก : ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา
